Mede mogelijk gemaakt door:
Veiligheid voorop!
Sinds september 2020 wint Frisia Zout BV zout van onder de Waddenzee, voor de haven van Harlingen. De grote bodemdalingsschotel die daardoor ontstaat geeft aan de rand, in de haven van Harlingen, nog 2 cm bodemdaling.
In 2014 vroeg de vereniging Oud Harlingen de gemeenteraad om niet aan de zoutwinning mee te werken 'totdat onomstotelijk vaststaat dat die geen bedreiging kan vormen voor het monumentale Harlinger erfgoed.' Toen die brief geen effect had organiseerde de vereniging een bijeenkomst met particuliere huiseigenaren, rentmeesters van kerken en plaatselijke, provinciale en landelijke erfgoedorganisaties.
Dat overleg leidde tot de oprichting van de Stichting Bescherming Historisch Harlingen. Doel van de nieuwe stichting is alle soorten schade te voorkomen: materiële schade aan panden, maar ook emotionele en psychische schade, bedrijfsschade én imagoschade aan Harlingen als monumentenstad.
Nieuws
13 november 2025
Ombudsman: "Dezelfde fouten"
De schade die de Commissie Mijnbouwschade uitkeert valt in het niet bij wat de Commissie zelf kost en uitgeeft. Het als 'onafhankelijk loket' opgezette orgaan wees sinds haar oprichting in 2020 vrijwel alle ca. 1000 ingediende schademeldingen af. Enige uitzondering is het Drentse Ekehaar, waar in 2023 een op de drie huizen schade opliep door aardbevingen als gevolg van gaswinning. Rond de dertig woningeigenaren kregen een vergoeding, uiteenlopend van € 800 tot € 16.000 euro. In totaal is ca. € 80.000 uitgekeerd: een fractie van de werkelijke kosten. De uitbater van het dorpscafé kreeg voor een scheur in de muur bijvoorbeeld € 16,41 vergoed. Volgens de Commissie Mijnbouwschade is dat namelijk het aandeel van de schade dat door mijnbouw komt.
Nationaal ombudsman Reinier van Zutphen bezocht Ekehaar inmiddels tweemaal. "Gewekte verwachtingen zijn niet waargemaakt. Het moest menselijker, makkelijker en milder, maar daarvan zie ik nog niets terug.”
12 november 2025
Omgevingsfonds voor Harlingen?
Naar voorbeeld van Haaksbergen, Enschede en Hengelo, waar Nobian zout wint, vraagt nu ook de gemeente Harlingen om een zogenoemd 'omgevingsfonds'. Zo profiteert ook de streek mee van de winning door Frisia Zout, en worden de lusten en lasten eerlijker verdeeld. Vanwege de winning bij Haaksbergen stort Nobian € 1,50 per gewonnen ton zout in het omgevingsfonds daar, wat op jaarbasis ca. 3,75 miljoen euro betekent. In Harlingen zou het gaan om 1 a 1,5 miljoen euro per jaar.
De gemeente Harlingen bepleit instelling van het fonds in een conceptadvies van het College van B&W over de aanvraag van Frisia om de bestaande zoutwinning uit te breiden. Het bedrijf ziet daar mogelijkheden voor nu gaswinning bij de Pollendam van de baan is. Komende maand gaat het definitieve advies naar het Ministerie van Klimaat en Groene Groei, in de hoop dat het fonds een voorwaarde wordt bij de vergunning van het rijk voor opschaling van de winning.
22 oktober 2025
Jaarrapport Frisia slordig, maar goed
De Auditcommissie van de commissie voor de milieueffectrapportage heeft de rapportage over 2024 van Frisia Zout beoordeeld. De effecten van de zoutwinning op de bodemdaling zijn binnen de gestelde grenzen gebleven. De zoutproductie lijkt (nog) geen effect te hebben op de beschermde natuur van de Waddenzee.
Het jaarrapport is van goede kwaliteit, stelt de Auditcommissie, en de achtergrondrapporten zijn degelijk. De monitoring geeft een consistent en samenhangend beeld van de huidige situatie en trends, zowel wat betreft de (Pleistocene) bodemdaling als de effecten op de natuur. Wel bevat het hoofdrapport veel slordigheden en fouten. De Auditcommissie vraagt voortaan ook meer aandacht voor de (versnelde) voorspelde zeespiegelstijging, mogelijke naijleffecten en de ontwikkeling van de bodemdalingskom nu Frisia ook vanuit een tweede caverne zout gaat winnen. Lees het hele rapport van de Auditcommissie hier.