Mede mogelijk gemaakt door:
Veiligheid voorop!
Sinds september 2020 wint Frisia Zout BV zout van onder de Waddenzee, voor de haven van Harlingen. De grote bodemdalingsschotel die daardoor ontstaat geeft aan de rand, in de haven van Harlingen, nog 2 cm bodemdaling.
In 2014 vroeg de vereniging Oud Harlingen de gemeenteraad om niet aan de zoutwinning mee te werken 'totdat onomstotelijk vaststaat dat die geen bedreiging kan vormen voor het monumentale Harlinger erfgoed.' Toen die brief geen effect had organiseerde de vereniging een bijeenkomst met particuliere huiseigenaren, rentmeesters van kerken en plaatselijke, provinciale en landelijke erfgoedorganisaties.
Dat overleg leidde tot de oprichting van de Stichting Bescherming Historisch Harlingen. Doel van de nieuwe stichting is alle soorten schade te voorkomen: materiële schade aan panden, maar ook emotionele en psychische schade, bedrijfsschade én imagoschade aan Harlingen als monumentenstad.
Nieuws
09 december 2025
Extra zoutwinning onontkoombaar
Gisteravond was in de Tweede Kamer een commissievergadering over mijnbouw. Centraal stond de vergunning van de NAM voor gaswinning bij Ternaard, die voor 163 miljoen euro wordt afgekocht. In de zijlijn van het debat kwam ook de zoutwinning bij Harlingen aan de orde. Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei gaf aan dat er geen juridische basis is om de aanvraag van Frisia Zout om de zoutwinning van 32 naar 45,5 miljoen ton zout uit te breiden tegen te houden. "Op basis van artikel 36 van de Mijnbouwwet kan instemming met het winningsplan niet worden geweigerd", aldus de minister. Sinds 1 mei 2024 gelden er nieuwe regels wat betreft mijnbouw in het Waddengebied. Frisia diende de aanvraag echter al vóór die tijd in, zodat beoordeling op grond van de oude regels moet gebeuren. Er wordt al enige jaren gewerkt aan een nieuwe Mijnbouwwet. De minister sloot niet uit dat daarin wordt opgenomen dat mijnbouw in het UNESCO Werelderfgoed Waddenzee überhaupt niet meer zou mogen.
28 november 2025
SBHH: onzorgvuldig advies
De gemeente Harlingen mag het rijk tot 3 december adviseren over de vraag van Frisia de zoutwinning naar 45 miljoen ton uit te breiden. Op 22 november en 25 november leverde de SBHH de gemeente hier input voor. In het woensdag verstuurde gemeentelijke advies is helaas slechts één punt overgenomen. We hebben de gemeente vrijdag dan ook laten weten geschrokken te zijn van het onzorgvuldige advies, waar dit in ontbreekt:
- een financiële zekerheidsstelling voor kosten in verband met de veiligheid van omwonenden, schade aan gebouwen of infrastructurele werken. In Limburg bleek zo'n zekerheid al nodig (steenkoolwinning).
- een buitendijkse veiligheidszone. Elke bodemdaling onder Harlingen levert een relatieve verhoging van het grondwater op, met als gevolg vernatting in de stad en vermindering van de draagkracht van de bodem. Bij niet onderheide huizen zoals in Harlingen vergroot dat de kans op schade.
26 november 2025
Provincie adviseert negatief
De provincie Fryslân vindt medewerking aan het nieuwe winningsplan van Frisia Zout ongewenst. Verleent het rijk toch medewerking, dan steunt de provincie de wens van de gemeente Harlingen voor een omgevingsfonds. De provincie beargumenteert:
- De bodemdalingskom raakt de zeedijk en zorgt voor 2 cm extra daling. Vanwege de veiligheid van de zeedijk is dat een ongewenste ontwikkeling.
- De status van de Waddenzee als UNESCO werelderfgoed staat onder druk. Er ligt al een advies om de status van de Waddenzee te verlagen naar ‘goed met zorgen’.
- Er wordt in strijd gehandeld met de zorgplicht uit de Omgevingswet, die vraagt handelingen die nadelige gevolgen kunnen hebben achterwege te laten.
- De samenstelling van de bodem verandert door de bodemdaling. Dit heeft invloed op het voedsel voor de Wadvogels die fourageren op de wadplaten.